پاورپوینت تحلیل معماری مدرسه خان شیراز (به همراه نقشه ها و تصاویر)

مدرسه خان شیراز نشان پررنگی از معماری اسلامی است. این مدرسه کامل ترین مدرسه ایرانی می باشد. معمار این بنا “عزالدین حسین شماع شیرازی” بوده که به خوبی به عملکرد ها آشنایی داشته است. وی مدرسه را با نشانه ها و نمادها آمیخته و برای تمام دوران، مدرسه ای بی نظیر را به وجود آورده ست.

مدرسه معماری در این پست به بررسی دقیق مدرسه خان شیراز پرداخته است.

شما می توانید  پاورپوینت تحلیل معماری مدرسه خان شیراز به همراه پلان، نما، مقطع و تصاویر را در این بخش دانلود کنید.

مدرسه

بعد از مسجد، مهم ترین بنای عمومی از ساختمان های درون شهری مدرسه است. به طور کلی فضاهای آموزشی در ایران در واقع شامل دو نوع بوده است.

مکتب خانه

مکتب خانه مکان خاصی نداشته است و معمولا در خانه، بالا خانه، سر کوچه یا درخانه ملا بوده است. مقدمات الفبا، قرآن و خواندن را درمکتبخانه فرا می گرفتند.

مدرسه

معمولا در دو سطح بوده است.

• یکی سطح مقدمات، شامل صرف و نحو، ادبیات فارسی و علوم فقهی ( در واقع این مقطع حکم مدرسه متوسطه را داشته است )
• دیگری درس خارج (درس تخصصی) که در بنای مدرسه برای آن مکان خاصی در نظرگرفته می شد. ( درس خارج منحصر به مباحث مذهبی نبوده است و درس هایی مثل ریاضیات، موسیقی و… نیز در آنجا تدریس می شده است. افرادی مثل بوعلی سینا، زکریای رازی، ملاصدرا و صدها دانشمند بزرگ اسلامی از این مدارس بیرون آمده اند.
  

مدرسه خان شیراز

در ربع اول قرن یازدهم هجری، شهر شیراز شاهد به وجود آمدن آخرین پدیده معماری «سبک شیراز» در نهایت کمال خود شد.

اثر کم نظیر، مدرسه خان  به همت الله وردی خان والی فارس و فرزند و جانشینش امام قلی خان بنیان گردید. در این دوره تعدادی بنای با شکوه در شهرهای مختلف، خارج از اقلیم فارس به شیوه ای دیگر به وجود آمد که بیانگر شیوه جدیدی بودند. این شیوه جدید را ششمین و آخرین سبک معماری ایرانی در آن زمان خواندند. با این وجود از مدرسه خان شیراز با ویژگی های خاص خود و تأثیراتی که از دستاورد های معماران این خطه به جا گذاشته است، به سادگی نمی توان گذشت.

بنای مدرسه خان در واقع نمود تبدیل اندیشه به فضا می باش

د و تقارن موجود در آن نشان دهنده ذهن متعادل شرقی و ایرانی و دگردیسی تفکر توحیدی به شکل مکان است. هر چند این یادگار شریف طی زمان دستخوش وقایع ناگوار، هجوم و حمله ی بیگانگان، طوفان، فقر، زلزله، بی توجهی و ….قرار گرفت و آنگونه که باید از آن به عنوان مرکزی علمی و فرهنگی استفاده نشد. مدرسه خان حتی برای دیر زمانی به اشغال نظامی درآمد که هیچگاه از اذهان فراموش نشد.

ساخت این مدرسه به این امید انجام گرفت که به ملجایی برای دانش پژوهان و دانشمندان تبدیل شود و مکانی برای داد و ستد دنیوی و یا دژی دفاعی در مقابل نبردهای ناگهانی در نظر نیاید. از این رو طراحی نو و فرازمان مدرسه به شیوه ای صورت پذیرفت که نشان دهنده شریان تشیع در تمامی ابعاد حیات اجتماعی اسلامی و گذار از دوره ماجراجویی و سلطه به دوران سکینه و آرامش فکری باشد.

ساخت بنای مدرسه از 1024 تا 1041 ه.ق به طول انجامید و در واقع به پیشنهاد میرداماد فقیه و فیلسوف عصر، ملاصدرا صورت پذیرفت. با عملی شدن این این تصمیم و مرکزیت یافتن این مدرسه به عنوان مکانی برای تدریس کلیه علوم عقلی و نقلی، در اندك زمانی شهر شیراز به دارالعلم زمان تبدیل شد.

نتیجه گیری

مدرسه خان شیراز متعلق به دوران صفوی است، اما گاهی مرز ها از بین رفته اند و تغییرات گوناگونی در این بنا به وجود آمده است.

این بنا در مشخصات کلی متعلق به دوره صفوی می باشد ولی در خصوص کاشیکاری آن، شاهد تغییرات شگرفی هستیم که ما را متعجب می سازد.
نقوش کاشیکاری قالب را بیشتر گل ها و پرندگان تشکیل می دهند. در نقوش استفاده شده در زمینه گل های ختایی و تا حدودی اسلیمی ها را مشاهده می کنیم که استفاده از اسلیمی ها و نقوش هندسی بسیار اندك و محدود اند. همچنین خطوط ثلث و کوفی به کار رفته به صورت نسبی هم خصوصیات عهد صفوی را داراست و هم به گونه های متفاوتی که ذکر شد، همچون کشیدگی، بی نقطه بودن و فضا سازی شاخص گشته است.